ODKRYWCY KULTUR: zostań obieżyświatem

Lubimy gry quizowe. Czemu? Przeważnie takie gry bawiąc uczą i ucząc bawią. Przeważnie, gdyż nie wszystkie mają na tyle przyjemny sposób podania tej wiedzy, że chce się obcować z takim tytułem. Uwielbiamy takie Ryzyk Fizyk, Fauna, Terra czy Wtedy kiedy Tam mechanika jest tak przyjemna, że chętnie do tych gier wracamy i wracać będziemy.

Czemu o tym wspominam? Otóż, bohaterką tej recenzji jest gra quizowa. Gra, za wydaniem której stoi, no właśnie nie żadne znane wydawnictwo,a The LINK Szkoła Języków Obcych i Komunikacji Międzykulturowej, która od ponad 20 lat zajmuje się tematyką różnic kulturowych. Gra została zaprojektowana a następnie wydana w jednym zasadniczym celu - ma zapoznać nas z wiedzą jak funkcjonuje człowiek w różnych kulturach.

Lubimy podróżować. Ciekawią nas egzotyczne kultury. Jednak nie zawsze wszystko idzie tak, jak powinno… Jeśli w Japonii pan domu chwyta za samurajski miecz zaraz po tym, jak wbiłeś pałeczki w ryż, albo w angielskim pubie wszyscy obecni biorą się do bitki, gdy gestem poprosiłeś o dwa piwa… coś robisz źle.

Każdy z nas z pewnością nie raz i nie dwa zetknął się z różnymi ciekawostkami na temat choćby kultury Japonii czy USA, jak bardzo te same wartości czy zagadnienia funkcjonują inaczej w Polsce a inaczej w tamtych krajach.

Wobec tego w oparciu o merytoryczną wiedzę grupy naukowców, specjalizujących się w znajomości różnych kultur, opracowano Odkrywców kultur. Za warstwę mechaniczną odpowiadają Karol Madaj i Łukasz Pogoda, czyli osoby, które mają już kilka znanych tytułów w projektowania planszówek w Polsce (m.in. Kolejkę, Basilikę, 303 czy 111).

W recenzji postaramy się odpowiedzieć na pytanie, czy ta gra coś wniosła do naszego życia. Czy sprawiła, że czegoś się nauczyliśmy a jednocześnie spędziliśmy dobrze czas? Zapraszam zatem do recenzji.

CO ZAWIERA GRA

Całość zamknięta jest w dość dużym pudle. Okładka nie przykuwa specjalnie wzroku. Widzimy tam jakieś motywy kartograficzne na ciemnym tle. W środku znajdziemy mapę, na której naniesiono siatkę połączeń pomiędzy dwunastoma krajami (Anglią, Egiptem, RPA, Brazylią, Meksykiem, USA, Australią, Japonią Tajlandią, Rosją, Chinami i Indiami).

Oprócz niej w środku znalazło się mnóstwo kart (dobrej jakości), może rzec, głównych aktorów całej zabawy. Na nich bowiem zamieszczone są pytania, które będziemy sobie wzajemnie zadawać. Do zaznaczania swojej pozycji mamy do dyspozycji iluś tam meepli, a do zaznaczania zdobyczy punktowych – odpowiednie żetony.

Ogromnym plusem jest obecność plastikowej wypraski. Z pewnością ułatwia ona nie tylko utrzymanie porządku, ale również samą rozgrywkę (na dobrą sprawę jest w pewnym sensie jej elementem).

Na końcu zawartości wymienię dwie książeczki (wydrukowane na ładnym, kredowym papierze). Ta cieńsza to reguły gry, ta grubsza to odpowiedzi z odpowiednim komentarzem. Dzięki czemu dość wyczerpująco jesteśmy informowani, czemu akurat dana odpowiedź jest właściwa. Instrukcja jest dość długa, napisana została dość zrozumiale, chociaż w kilku momentach musiałem sobie pewne fragmenty przeczytać kilka razy, żeby zrozumieć „co poeta miał na myśli”.

CEL GRY

W grze przyjdzie nam się zmierzyć z wiedzą na temat różnych aspektów życia związanych z dwunastoma krajami. Będziemy zatem podróżować po świecie i wykazywać się wiedzą i co nie mówić, szybkością odpowiedzi, a czasem wręcz pewnym ryzykiem. Za dobre odpowiedzi będziemy wynagradzani żetonami zwycięstwa. Ten kto uzbiera najwięcej punktów, ten zostanie zwycięzcą.

PRZYGOTOWANIE GRY

Przygotowanie gry jest proste jak budowa cepa. Wszystkie karty dzielimy na dwanaście zestawów – każdy odpowiada jednemu z państw. Następnie takie stosiki umieszczamy w pudełku we właściwych przegródkach. Na środku stołu umieszczamy planszę, a na niej rozkładamy żetony punktów w stosach (o liczebności zależnej od liczby graczy) na odpowiednich miejscach, właściwych dla danego kraju. Każdy z graczy wybiera sobie pionka i umieszcza go na jednym z miejsc na mapie. Do ręki dostaje trzy karty z literkami A, B i C. Tyle. Możemy zaczynać.

PRZEBIEG GRY

Podczas rozgrywki przyjdzie nam się zmierzyć z pytaniami dotyczącymi różnych kultur. Co ważne, sama wiedza nie wystarczy - poza udzieleniem poprawnej odpowiedzi duże znaczenie ma szybkość jej udzielenia. Do tego dochodzi poruszanie się na planszy i zgarnianie żetonów punktowych. No dobra, przejdźmy może do szczegółów.

Jeden z graczy czyta na głos pytanie podając trzy możliwe odpowiedzi. Po przeczytaniu drugiej, pozostali gracze mogą zgłaszać swój akces do udzielenia odpowiedzi rzucając na środek planszy jedną z kart z literą odpowiedzi, która jego zdaniem jest prawidłowa. Tworzy się kolejka, w której ktoś będzie pierwszy a ktoś ostatni. Jest to dość istotne w dalszej części rundy.

Następnie rozstrzygamy, kto odpowiedział prawidłowo, oczywiście w ustalonej wcześniej kolejności. Jeśli popełniliśmy błąd – nic się nie dzieje. Jeśli odgadliśmy trafnie, wtedy przesuwamy swój pionek na planszy do jednego z połączonych z nami krajów i zgarniamy górny żeton punktowy (są ułożone w porządku malejącym).

Ostatnia osoba z kolejki, która odpowiedziała prawidłowo zdobywa również żetony punktów, z jednym małym ale. Decyzję, gdzie się przemieści pionek podejmuje gracz, który odczytywał pytanie. Możemy się domyślić, które pole wybierze…

Autorzy gry postawili przed wszystkimi graczami, którzy odpowiedzieli prawidłowo pewną furtkę. Możemy się założyć, czyli stwierdzamy, że jesteśmy na tyle mocni, że odpowiemy na kolejne pytanie również prawidłowo. Wobec tego zrezygnujemy z naszego ruchu (niezależnie od tego czy wykonywalibyśmy go samodzielnie czy też za pomocą gracza aktywnego) i czekamy do następnej kolejki. Jeśli uda nam się ten zakład wypełnić, czyli udzielimy drugiej odpowiedzi prawidłowo, to nabywamy prawo do zdobycia trzech żetonów (czyli nasz pionek powędruje do trzech krajów i w każdym z nich zabierze po jednym żetonie).

ZAKOŃCZENIE GRY

Gra kończy się w momencie, gdy na planszy pozostaną tylko trzy stosy żetonów. Podliczamy zdobyte żetony i wyłaniamy zwycięzcę,

WRAŻENIA

Nie ma co ukrywać, że Odkrywcy kultur są jedną z wielu gier, które sprawdzają naszą wiedzę. Nie ma co ukrywać, że ten, kto posiada jej najwięcej, raczej wygra. Oczywiście nie jest to przesądzone, gdyż sama zabawa polega nie tylko na udzielaniu odpowiedzi na zadanie pytania. To również kwestia szybkiej reakcji na zadanie pytanie i rzucenia naszej karty najlepiej przed innymi.

Do tego dochodzi aspekt poruszania się po planszy i zdobywania punktów. To całkiem ciekawe rozwiązanie mechaniczne, w którym możemy wykazać się odrobiną sprytu i starać się przebywać w miejscach, w których zdobędziemy żetony o wysokich wartościach. W pewnym stopniu może to zniwelować pewne różnice w wiedzy, ale nie na tyle, żeby ktoś kto po prostu wie więcej (albo lepiej strzela – to też metoda odpowiedzi), nie wygrał z kimś, kto takową wiedzą nie dysponuje.

Zatem mechanicznie mamy do czynienia z klasyczną grą quizową z pewnym ciekawym rozwiązaniem związanym z poruszaniem się po planszy. Odkrywcy kultur nie są kolejną grą związaną z festiwalem wiedzy niepotrzebnej (tak ja to nazywam na swój własny użytek). To co czyni grę unikatową, to z pewnością jej tematyka. Nie znam żadnej innej gry, która poruszałaby temat różnic międzykulturowych. W dodatku podanych w tak przystępny sposób. W pudełku znajdziemy, jak już wspomniałem, grubszą książeczkę, w której znajdziemy odpowiedzi na wszystkie zadawane pytania wraz z odpowiednimi komentarzami. Uwierzcie mi na słowo, nie raz i nie dwa byliśmy zdrowo zaskoczeni, jak bardzo nasza kultura a przez to nasze postrzeganie różni się od kogoś kto mieszka w np. Meksyku czy Tajlandii. Jak niby te same rzeczy znaczą coś innego. Jak coś co jest kompletnie nieistotne z naszego punktu widzenia urasta w oczach obcokrajowca do czegoś bardzo ważnego.

Co ważne, odpowiedzi z całą pewnością nie są wyssane z palca. Za wartość merytoryczną odpowiada prof. dr hab. Halina Grzymała-Moszczyńska z Uniwersytetu Jagiellońskiego, która posiada i autorytet i wieloletnie podróżnicze doświadczenie. Swoją cegiełkę dołożyli również specjaliści z dziedziny komunikacji międzykulturowej, wykładowcy czołowych polskich i zagranicznych uczelni wyższych.

Jak wygląda kwestia regrywalności? To temat ważny rozważenia. To gra kilkurazowego użytku. Mamy po prostu ograniczoną liczbę pytań. Każda kultura to 32 pytania. W grze wykorzystamy pewnie jakieś maksymalnie 4, stąd pewnie po jakiś 9-10 rozgrywkach będziemy znać większość odpowiedzi. I dobrze, bo to jest celem samym w sobie tej gry – poznać odmienności kulturowe ludzi żyjących w tych dwunastu krajach.

W grze spotkamy też troszkę interakcji i to nawet tej negatywnej, związanej z wykonywaniem przez innego gracza ruchu naszego pionka na planszy. Oczywiście wiadomo, że będzie on szukał dla nas jak najgorszych rozwiązań. Możemy oczywiście skorzystać z wytrycha w postaci zakładu, ale to wiąże się z pewnym ryzykiem. Jak się uda, to możemy sporo zyskać, a jeśli nie to, to możemy odczuć na końcu brak punktów, które mogliśmy zdobyć (mało to mało, ale zawsze coś).

Odkrywcy kultur w sposób z jednej strony nas nie zaskoczyli (mechanicznie to bardzo prosta gra) a z drugiej sprawili, że spędziliśmy bardzo owocnie czas podczas rozgrywek. Nie raz i nie dwa robiliśmy wielkie oczy czytając odpowiedzi. Jak bardzo nasze postrzeganie może się różnić od innych. Polecamy tę grę każdemu, kto szuka ciekawej gry sprawdzającej wiedzę, zwłaszcza związaną odmiennościami kulturowymi różnych nacji.

PLUSY:

+ bardzo proste zasady,

+ wysoka jakość komponentów,

+ dostarcza bardzo ciekawej wiedzy,
+ stosunkowo krótka rozgrywka

MINUSY:

- ograniczona regrywalność,