Ostatnimi czasy zacząłem zwracać uwagę na pewien aspekt naszego życia. Aspekt niezwykle istotny chociaż niekoniecznie przyjemny. Chodzi oczywiście o śmieci. Produkujemy tego naprawdę dużo, bo widzę, ile nasza czwórka jest w stanie ich wyprodukować. A jak odniesiemy to do jakiejś większej zbiorowości, to te tony śmieci mogą przerażać. Zacząłem też trochę czytać o tym, co się w Polsce z takimi śmieciami robi. Stanął mi przed oczyma widok takiego dużego wysypiska, które kiedyś, kiedyś razem z kumplami nielegalnie odwiedzaliśmy w poszukiwaniu „skarbów”. Całe szczęście trochę zaczyna się to zmieniać. Coraz więcej śmieci podlega recyklingowi, bardzo powoli rusza temat sortowni i spalarni śmieci. To dobrze.
I dobrze się stało, że twórcy gier na kanwie ekologii zaczęli projektować swoje gry. Stinky Business idealnie wpisuje się w ten trend.
Śmieci stały się też dochodowym biznesem i tutaj można wiele o tym napisać, ale oczywiście to nie czas i miejsce. Skupmy się zatem na uproszczonym modelu jaki mamy w omawianym dziś tytule. Czy drugi człon nazwy gry (Clean Money) faktycznie pozwoli na wzbogacenie się? Zapraszam do lektury.
CO ZAWIERA GRA
Wydawnictwo G3 przyzwyczaiło nas do wysokiej jakości tego, co znajduje się w pudełku. Nie inaczej jest w przypadku Stinky Business. Dokładny opis ze zdjęciami można znaleźć w naszym unboxingu.
Poniżej krótka lista komponentów z jakimi będziemy mieć do czynienia w grze:
- plansza
- 110 kart odpadów
- 25 kart przetwórni (po 5 na każdego gracza)
- 30 żetonów przetwórni
- 60 żetonów rentowności przetwórni
- 43 znaczniki sortowni/spalarni (12 czerwonych, 12 niebieskich, 8 czerwonych, 6 żółtych, 5 fioletowych)
- 85 banknotów ekodolarów (które łudząco przypominają te z Eurobusinessu)
Stinky Business to gra polskiego autora Piotra Jesionka, którego graficznie wspomogła Sylwia Smerdel (autorki np. milusich grafik do Robot X). Całość wygląda imponująco. Piękne grafiki, które dodają klimatu, bardzo solidne komponenty (gruby karton, drewno, solidne karty) - to wszystko naprawdę cieszy oko. Sama plansza nie dość, że jest ładna, to w dodatku funkcjonalna, gdyż zawiera informacje o tym, gdzie, co położyć, ile zapłacić, ile czego jest w grze oraz punktację. Ktoś nad tym pomyślał. Brawo.
Gra jest niezależna językowo. Na kartach i planszach gracza występują jedynie angielskie nazwy (bio, paper, glass, garbage, aluminium). Jednakże w żadnym stopniu nie przeszkadza to w grze. Wiem, że znajdą się puryści językowi, którym nie w smak takie potraktowanie polskich graczy. Podobny zabieg mamy choćby w Exoplanets. Cóż, chyba coraz częściej będziemy mieć do czynienia z taką sytuacją.
Warto wspomnieć o malutkim akcencie edukacyjnym. Na kartach widnieją informacje o czasie rozkładu poszczególnych rodzajów śmieci, np. szkło potrzebuje 4000 lat, żeby ulec całkowitemu rozkładowi.
CEL GRY
Każdy z graczy wciela się w rolę biznesmena, który ma chęć i środki, żeby stać się potentatem w branży śmieciarskiej. Buduje więc sortownie, przetwórnie, spalarnie, składuje wartościowe odpady, tylko po to, żeby stan jego konta na koniec gry był jak najwyższy.
PRZYGOTOWANIE GRY
Przygotowanie gry zajmuje chwilkę zwłaszcza na początku. Wszystko zależne jest od liczby graczy biorących udział, gdyż wpływa to na liczbę poszczególnych komponentów wykorzystywanych do rozgrywki.
Plansza oczywiście stanowi centrum rozgrywki.
Z talii odpadów należy wyjąć 10 kart odpadów specjalnych, potasować je i odłożyć na oznaczonym polu na planszy. Resztę kart tasuje się i odkłada na oznaczone miejsce na planszy. Z tej zakrytej talii dobiera się po 12 kart i umieszcza się w sektorze II i III na planszy. Sektor I pozostaje pusty.
Na planszy należy umieścić odpowiednią (zależną od ilości graczy) liczbę żetonów przetwórni. Dodatkowo dokładamy żetony rentowności przetwórni.
Każdy gracz otrzymuje komplet 5 różnych przetwórni oraz określoną (zależną od ilości graczy) liczbę „domków”, czyli znaczników spalarni/sortowni.
Poniżej przykładowe rozłożenie dla dwóch graczy.
Oczywiście na dobry początek każdy z graczy zostanie zasilony w ekodolary i cóż wyścig może się rozpocząć.
PRZEBIEG GRY
Zanim zaczniemy omawiać sam przebieg gry, warto zaznajomić się z kartami występującymi w grze. Mamy 4 główne typy kart. Mianowicie:
Karty odpadów. Te dzielą się na biodegradowalne, papier, plastik i szkło i aluminium. Wartość danego odpadu zależy od liczby kart każdego typu (pomocą tutaj jest rysunek na samej górze planszy). Najwięcej jest odpadów bio, stąd wartość takiego odpadu jest najniższa. Z kolei aluminium jest najmniej, stąd wartość takiego odpadu jest największa.
Karty złotych odpadów. Są to najrzadsze a co za tym idzie i najcenniejsze odpady. W grze występuje dokładnie 10 takich kart.
Karty śmieci. Tych odpadów nie można przetworzyć. Ich żywot można skrócić jedynie w spalarniach.
Karty odpadów szkodliwych. Można je spalić podobnie jak i śmieci. Jednakże nie warto, bo każda taka karta, która zostanie odłożona na nasze wysypisko, daje nam 1 punkt zwycięstwa na koniec gry.
Przejdźmy teraz do samej rozgrywki. Gra trwa dokładnie 10 rund. Każda runda podzielona jest na 4 fazy.
I. Faza śmiecenia
Każdy z graczy otrzymuje po 4 karty na rękę. Z tych kart zabiera jedną i może ją umieścić w 3 miejscach, tj. na ręce (pamiętając, że na ręce możemy mieć maksymalnie 2 karty), w przetwórni przetwarzającej dany typ odpadów, lub też na wysypisku (pamiętając, że to swoista czarna dziura, z której nic się nie da już wyciągnąć, a każda karta, która tym wyląduje, poza odpadami szkodliwymi, kosztuje 1 ujemny punkt).
Pozostałe 3 karty odkłada się do sektora I na planszy. Pod koniec tej fazy w sektorze I musi się znaleźć dokładnie 12 kart odpadów (czyli w zależności od liczby graczy albo dodaje się albo odrzuca odpowiednią liczbę kart, tak żeby ich zostało 12) i 1 karta złotego odpadu...
II. Faza inwestycji
W tej fazie gracz stoi przed alternatywą: może kupować lub też powiedzieć pas. Jeśli wybierze opcję drugą, to w nagrodę otrzyma 5 dolarów z banku i jego udział w tej fazie się kończy.
Jeśli jednak zdecyduje wysupłać nieco grosza, to ma kilka alternatyw, tj. może budować sortownie, spalarnie, przetwórnie tudzież zwiększyć rentowność i wydajność przetwórni. Ważna zasada, że w swojej turze gracz może kupić jeden spośród zasobów limitowanych (pierwsza sortownia w rzędzie, spalarnia, żeton przetwórni) i/lub dowolną liczbę zasobów nielimitowanych (kolejna sortownia w rzędzie, żetony rentowności przetwórni).
Zakup spalarni
Zakup spalarni polega na położeniu jednego znacznika na dowolnym polu w sektorze spalarni, na którym nie ma spalarni innego gracza (pamiętając, że. na jednym polu może znajdować się tylko jedna spalarnia).Nie ma limitu co do posiadanych spalarni. Cena jej wybudowania zależy od rzędu i wynosi od 6 w najniższym rzędzie do 10 w najwyższym.
Zakup sortowni
Polega to na położeniu znacznika w dowolnym rzędzie danego sektora, w którym nie ma jeszcze sortowni innego gracza. W każdym rzędzie jest miejsce jedynie na 2 sortownie. W sektorze I nie ma problemu z budową sortowni, inaczej sprawa się ma z sektorami I i II. Żeby móc wybudować sortownie w tych dwóch sektorach musimy je odblokować. Polega to na zapłaceniu określonej sumy (w II sektorze – 3, a w I – 5 ekodolarów). Odblokowany sektor przez jednego z graczy oznacza automatyczne odblokowanie dla reszty graczy. Koszt wybudowania sortowni zależy oczywiście od sektora, w którym będzie się ona znajdowała. W sektorze III sortownia kosztuje 3 , w II - 5, a w I - 12 ekodolarów.
Każdy gracz posiada 5 plansz przetwórni odpadów. Żeby móc z nich skorzystać, musi najpierw zakupić żeton danej przetwórni. Każdy taki żeton pozwala na umieszczenie jednej karty odpadów. Mając dwa żetony, możemy przetworzyć dwie karty, etc.
Żetony rentowności przetwórni po prostu mnożą przychody z przetwarzania odpadów przez 2, 3 lub 4.
Koszt zakupu obu żetonów jest taki sam i zależy od rodzaju przetwórni, np. dla odpadów bio to 4 ekodolary, a dla aluminium – już 15 ekodolarów.
3. Faza sortowania i spalania
Sortowanie
Kolejność w tej fazie determinuje pozycja naszej sortowni w danym sektorze. Po pierwsze zaczynają gracze mający sortownie w sektorze I, później II i na końcu III. Po drugie, gracze posiadający sortownie w wyższym rzędzie mają pierwszeństwo przed graczami posiadającymi sortownie w niższym rzędzie.
Sortowanie polega w skrócie na wyciągnięciu w sposób losowy odpowiedniej ilości kart ze stosu kart sektora, w którym znajduje się sortownia gracza. Liczba kart zależy oczywiście od pozycji w danym sektorze oraz od liczby sortownie w rzędzie (max. 2). Informacja o tym ile dany gracz weźmie kart znajduje się nad polami sortowni
Gracz przegląda karty i zostawia sobie dowolną ich ilość, a resztę odkłada na stos kart z sektora. Teraz mamy sytuację podobną do fazy I. Możemy zostawić na ręcę (pamiętając o skromnym limicie 2 kart na ręce), możemy odłożyć do przetwórni przetwarzającej dany typ odpadów (o ile mamy takową odblokowaną) lub też odłożyć na wysypisko.
Spalanie
Kolejność w tej fazie przebiega podobnie jak przypadku sortowania, tzn. spalarnia umiejscowiona wyżej będzie miała pierwszeństwo przed spalarnią położoną niżej. Faza ta polega na „spalaniu” kart z sektora III (po uprzednim odrzuceniu szkła i aluminium, które nie podlegają spaleniu). Każda spalarnia pozwala na „spalenie” tylko i dokładnie 2 kart odpadów. Zysk ze spalenia zależy od tego, który sektor został odblokowany.
4. Faza przetwarzania
Ta faza to nic innego jak zbieranie zysków ze swoich przetwórni. Każdą przetwórnię rozpatruje się osobno. Sumuje się wartości kart odpadów i ewentualnie mnoży się przez żeton rentowności danej przetwórni. Sumuje się punkty uzyskane ze wszystkich sortowni i wymienia na gotówkę w banku, a przetworzone karty lądują na stos kart odrzuconych.
Teraz następuje jednocześnie przemieszczenie się stosów ze śmieciami, tj. karty z sektora III (które nie zostały spalone) trafiają na stos kart odrzuconych), odpady z sektora II trafiają na miejsce sektora III, a z sektora I wędrują do sektora II, pozostawiając tym samym puste miejsce na nowe odpady, które dotrą tam w kolejnej fazie śmiecenia
Teraz możemy rozpocząć kolejną rundę w dokładnie takim samym porządku.
Mała uwaga. Niestety z niewiadomych przyczyn w instrukcji nie znajdziemy jednej istotnej informacji odnośnie tego co w zasadzie możemy zrobić z kartami z ręki. Dzięki informacjom uzyskanym bezpośrednio od autora gry już to wiemy. Otóż karty z ręki mogą być przeniesione do przetwórni w dowolnym momencie, pod warunkiem, że jest w takiej przetwórni dostępne miejsce. Karty na ręce stanowią swoisty bufor, dzięki któremu możemy zachować bardziej wartościowe odpady, których w danym momencie nie jesteśmy w stanie przetworzyć, ze względu na brak odpowiedniej przetwóni (tudzież miejsca w niej)
ZAKOŃCZENIE GRY
Gra kończy się po 10 rundzie, czyli wtedy, gdy pole kart złotych odpadów zostanie puste. Następuje liczenie punktów zgodnie ze ściągawką w dolnym prawym rogu planszy. Wygrywa ten, kto posiada na koniec najwięcej monet.
WRAŻENIA
A co do samej gry. Powiem szczerze, początki były trudne. Trochę mieliśmy problemu z samą instrukcją. Przyznaję się bez bicia, że po pierwszej lekturze nie bardzo wiedziałem w zasadzie o co chodzi w tej grze. Po prostu nie czuliśmy tej gry, nie bardzo orientowaliśmy się w mechanice i zależnościach. Pierwsza partia była nauką, kolejne zaczęły nieco zmieniać nasze nastawienie. Po prostu zaczęliśmy rozumieć grę. Teraz uważamy to za bardzo dobry tytuł. Wymaga on myślenia, planowania co do naszej ścieżki rozwoju.
A tych całe szczęście jest kilka. Można inwestować w spalarnie mając co turę pewny zysk. Można zainwestować w przetwórnie i trochę liczyć na szczęście, że otrzymamy w sortowni śmieci, które jesteśmy w stanie przetworzyć. Jedno jest pewne. Warto inwestować, ale trzeba to robić mądrze. Żebyśmy nie przeszarżowali. Na koniec gry dobrze mieć zasobny portfel – dzięki temu najłatwiej chyba o zwycięstwo.
To średniej ciężkości tytuł z prostymi regułami, ale mechanizmy nią rządzące wymagają troszeczkę myślenia. Trochę sobie trzeba w głowie poukładać, co trzeba zrobić najpierw, żeby móc coś zrobić później.
Interakcja jako taka w grze jest nieco ograniczona. Walczymy o lepsze pozycje czy to w sekcji spalarni czy też w poszczególnych sektorach sortowni. Walczymy też o kafelki przetwórni, których ilość jest ściśle limitowana. Nie będziemy jednak mieli sytuacji, w której będziemy mogli utrudnić życie przeciwnikowi coś mu zabierając, tudzież blokując jego akcję. Może kiedyś ujrzy światło dzienne jakiś dodatek, który by wprowadził trochę takich przeszkadzajek? Kto wie?
Oczywiście w grze występują karty, więc mamy zapewnioną losowość. Akurat w tej grze aż tak bardzo ona nie przeszkadza, ale musimy mieć świadomość, że czasem może ona pomóc albo przeszkodzić.
To, co może troszkę boli, to to, że gra się bardzo powoli rozkręca. Na początku mamy bardzo niewiele i nasze możliwości odnośnie ulokowania naszej gotówki są mocno ograniczone. Dopiero z czasem, gdy stan posiadania ulega znaczącej poprawie, mamy dużo większe możliwości i gra się po prostu ciekawiej.
Kilka słów odnośnie skalowalności. Prawdę mówiąc, gra się dobrze w każdym składzie. Rozgrywka 2-osobowa będzie nieco bardziej taktyczna niż powiedzmy dla czterech. Będziemy posiadać nieco większy wpływ na to co się dzieje na stole. Przy czterech jest troszkę więcej zamieszania i mniej można zaplanować, jednakże to są niuanse. Poziom zadowolenia z samej gry pozostaje niezmienny.
Stinky Business to gra z lekkim klimatem. Mamy poczucie, że jesteśmy przedsiębiorcami funkcjonującymi w branży śmieciarskiej. Przy okazji gra ma aspekt edukacyjny, bo pokazuje nam prosty mechanizm tego, co się dzieje ze śmieciami, które trafiają do zakładu przetwórstwa śmieci.
PLUSY:
+ bardzo solidne wykonanie,
+ wysoka jakość komponentów,
+ proste zasady,
+ niski próg wejścia,
+ dość dobrze napisana instrukcja z wieloma przykładami…
MINUSY:
- …jednakże zawierająca drobne niedopowiedzenia, które troszkę utrudniają grę
- odrobina losowości – karty to karty
Liczba
graczy: 2-5 osób
Wiek: od
10 lat
Czas
gry: ok. 60-90 minut
Rodzaj
gry: gra strategiczna, karciana
Zawartość
pudełka:
* 1 plansza
*110 kart odpadów
* 25 kart przetwórni
* 30 żetonów przetwórni
* 60 żetonów rentowności przetwórni
* 43 znaczniki sortowni/spalarni
* 85 banknotów ekodolarów
* instrukcja do gry.
Wydawnictwo:
G3
Cena: 110-140 zł
Cena: 110-140 zł
Serdecznie dziękujemy wydawnictwu G3 za udostępnienie gry.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz